Wykończenie i zabezpieczenie powierzchni drewna

Autor Kamil

Wykończenie powierzchni drewna polega na nadaniu mu odpowiedniej gładkości. Efekt ten można uzyskać, posługując się papierem ściernym. Jeśli powierzchnia drewna jest dość chropowata, to w pierwszej kolejności należy użyć papieru gruboziarnistego, a potem powstałe rysy usunąć drobnoziarnistym. Papier ścierny najlepiej nałożyć na drewniany klocek, aby dokładnie wyrównać wszystkie wystające części drewna.

Wygładzoną powierzchnię trzeba odpowiednio zabezpieczyć, ponieważ drewno surowe ulega bardzo szybko, zabrudzeniu, które nie daje się usunąć. Prostym sposobem jest malowanie olejne. Należy jednak pamiętać, że takie wykończenie nie zawsze daje pożądane efekty we wnętrzu. Pod farbą olejną zanika bowiem naturalny rysunek drewna. Dla jego zachowania drewno trzeba politurować lub lakierować. Politurowanie jest obecnie rzadziej stosowane, gdyż wymaga pracy stolarskiej wysokiej jakości. Praktyczniejsze i trwalsze jest pociągnięcie bezbarwnym lakierem olejnym, wodoodpornym.

Zobacz także: Dach dwuspadowy – jakie są wady i zalety takiej konstrukcji? Jak zrobić dach dwuspadowy?

Drewno można pozostawić w kolorze naturalnym lub je nieco przyciemnić. Ciemnieje zresztą trochę od samego lakieru, słoje będą wtedy bardziej wyraźne, a kolor cieplejszy. Jeśli zaś drewno ma pozostać w tonacji prawie surowej, naturalnej, należy je powlec lakierem nitro, który nie „ociepla” koloru naturalnego. Jest on mniej trwały od lakieru olejnego. Chcąc przyciemnić powierzchnię drewna, można przed polakierowaniem zastosować ksylamit (tzw. żeglarski), który służy do gruntowania drewna i daje odcień jeszcze ciemniejszy, zbliżony do ciemnego miodu.

Odcienie ciemniejsze, a także całkowitą zmianę koloru drewna uzyskuje się, powlekając je bejcą lub ewentualnie farbą wodną (akwarelą). W przypadku silnego przyciemnienia powierzchni, rysunek słoja staje się bardzo wyraźny, ponieważ budowa drewna jest niejednolita i fragmenty porowate wchłoną więcej barwnika.


Dokładnie oczyszczoną powierzchnię drewna delikatnie i równomiernie pociera się tamponem waty umoczonym w bejcy. Praca ta musi być wykonywana dość szybko, aby nie dopuścić do wcierania bejcy w miejsca, które są już suche. Przed przystąpieniem do lakierowania elementu należy wykonać kilka próbek na ścinkach tego samego drewna. Farba po wyschnięciu zmienia kolor (staje się jaśniejsza), ale zmieni go powtórnie po nałożeniu lakieru (ciemnieje).

Przy lakierowaniu można uzyskać płaszczyznę z połyskiem lub matową. Lepsze jest wykończenie matowe, ponieważ drewno pozostaje bardziej naturalne, a ewentualne niedokładności powierzchni są mniej widoczne. Na powierzchni błyszczącej odbite światło podkreśla najdrobniejsze nawet niedokładności.

Lakier kładzie się bardzo miękkim pędzlem, możliwie cienką warstwą, od góry do dołu, nie wracając do powierzchni już polakierowanej, która stała się kleista. Pierwszą warstwę powinien stanowić lakier rozcieńczony terpentyną, lepiej wchłaniany przez drewno. Po wyschnięciu pierwszej warstwy (24-48 godzin) maluje się powtórnie. Aby otrzymać powierzchnię błyszczącą, należy malować trzy razy, w przypadku natomiast matowej — wystarczy malowanie dwukrotne. Jednak nawet na pierwszej warstwie lakieru mogą pojawić się błyszczące miejsca na fragmentach drewna twardszego, mniej chłonnego. Aby więc polakierowana płaszczyzna była jednolicie matowa, należy po dokładnym wyschnięciu lakieru (około 6 dni) całą powierzchnię delikatnie zeszlifować bardzo drobnoziarnistym papierem ściernym. Jest to praca dość ciężka, ale w efekcie uzyskuje się ładne naturalne drewno o dowolnym natężeniu zabarwienia, odporne na plamy, wilgoć i kurz. Powierzchnię taką można czyścić wilgotną gąbką, większe zaś zabrudzenia — usunąć tamponem zwilżonym w rozpuszczalniku.